Galeria Jezuicka 13Galeria Jezuicka 13
  • Idea Galerii
  • Archiwum nieco inaczej
  • Archiwum Light
    • GROMADZENIE: Państwowy zasób archiwalny
    • GROMADZENIE: Niepaństwowy zasób archiwalny
    • PRZECHOWYWANIE
    • OPRACOWYWANIE
    • ZABEZPIECZANIE: Pracownia konserwacji
    • ZABEZPIECZANIE: Pracownia digitalizacji
    • UDOSTĘPNIANIE bezpośrednie
    • UDOSTĘPNIANIE pośrednie
    • DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA
    • PRZECHOWALNICTWO
  • Media o nas
  • Kontakt
22 kwietnia 2021
Akta

Za poezję!? Do tiurmy!?

Za poezję!? Do tiurmy!?
22 kwietnia 2021
Akta

Sztuka, a w tym poezja, pośród rozlicznych swoich funkcji, ma również i tę zaletę, że pozwala naśmiewać się z władzy i w satyryczny sposób krytykować ją. Tak było zawsze! Już sam Ignacy Krasicki mawiał, że prawdziwa cnota krytyk się nie boi. Bać się, może i się nie boi, ale potrafi tak dobitnie jak dobitne są słowa krytyki, wynagrodzić artystę…

Dziś chcemy wam pokazać, że za krytykę, mimo że wyrażoną w sposób artystyczny, poetycki, satyryczny i – nie da się ukryć – niezwykle humorystyczny, można było dostać od władzy równie mocne w wyrazie uznanie i podziękowanie.

Zatem poznajcie Jana Kornala, mieszkańca miasteczka Józefowa w powiecie zamojskim, który w grudniu 1866 r. za śpiewanie pewnej piosnki o carze, królu pruskim i polskim, dostał od władz bilet do… tiurmy!* w nieodległym Janowie Lubelskim. A pieśń, której autora słów nie znamy – choć można założyć, że był nim ów Jan Kornal, odważny mieszczanin, szewc i artysta w jednym, była następującej treści – została zacytowana w raporcie w jej oryginalnym brzmieniu, w języku polskim:

Król pruski iadł kluski
A Moskieski kasze
A polski im nasrał
I mieli okrasę

Nie wiemy, czy pobyt w więzieniu ostudził w jakiś sposób wenę i twórczość naszego artysty. Może wciąż śpiewał zabawne zwrotki klejąc podeszwy, lecz ciszej, tak by nie doszły do uszu Naczelnika Wojennego miasta Józefowa… Tudzież policmajstra, pod nadzorem którego miał jeszcze jakiś czas przebywać.

___________________
*Za Słownikiem języka polskiego, podajemy definicję słowa tiurma, wszak nie wszyscy pamiętają czasy, kiedy w szkole nauczano języka rosyjskiego: Tiurma, turma, pot. «więzienie, zwłaszcza carskie lub sowieckie»

120, Kancelaria Gubernatora Lubelskiego, sygn. 144

ZJ

Podziel się

car cenzura Józefów kara poezja tiurma więzienie zabór rosyjski

Poprzedni artykułM/S Chełm LubelskiNastępny artykuł Patjota z silnym poczuciem obowiązku

Losowe wpisy

  • Gdzie to było?Gdzie to było?
      2010/09/21
  • Alkohol dla inteligencji!Alkohol dla inteligencji!
      2012/07/27
  • Lublin woła: Więcej światła!Lublin woła: Więcej światła!
      2015/06/05

Archiwum wpisów

Archiwum nieco inaczej

Popularne tagi

Lublin zbrodnia wojsko PRL propaganda przestępstwo kobieta donos Lubartów list alkohol reklama PZPR wojna życzenia gazeta sąd wychowanie oświata szkoła

Kategorie

Galeria Jezuicka 13 jest projektem stworzonym, rozwijanym i prowadzonym przez pracowników Archiwum Państwowego w Lublinie.

Archiwum wpisów

  • 1 277 417
© 2010-2022 Galeria Jezuicka 13